Badania psychologiczne kierowców i innych grup zawodowych wykonuje się w celu stwierdzenia braku lub istnienia przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Przeprowadza się je zarówno w ramach psychologii transportu jak i w ramach badań profilaktycznych z zakresu medycyny pracy. O czym stanowią odrębne przepisy.
Badania psychologiczne kierowców w ramach psychologii transportu są obligatoryjne i dotyczą badań :
- Kierowców i kandydatów na kierowców zawodowych kategorii prawa jazdy B (np.TAXI) lub wyższej (świadectwo kwalifikacji zawodowej)
- Kandydatów i kierowców przedłużających uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E lub uprawnienia do kierowania tramwajem
- Kierujących uczestniczących w wypadku drogowym, w następstwie którego inna osoba poniosła śmierć lub doznała obrażeń w wyniku których przebywała w szpitalu pow. 7 dni
- Osób kierujących pojazd w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
- Osoby, która przekroczyła liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego
- Kierowcy,który w okresie próbnym popełnił co najmniej dwa wykroczenia w ruchu drogowym przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
- Osoby posiadającej prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem , jeżeli w wyniku badania lekarskiego została stwierdzona możliwość występowania przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem
- Osoby ubiegającej się o kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym wartości pieniężne lub ubiegająca się o przedłużenie terminu ważności tego dokumentu
- Osoba będąca sprawcą wypadku skierowana przez starostę na wniosek organu kontroli ruchu drogowego
Obowiązkowym badaniom psychologicznym (psychotechnicznym) w zakresie psychologii transportu podlegają również:
- kandydat i instruktor nauki jazdy
- kandydat na egzaminatora i egzaminator
Podstawa prawna :
- Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
- Ustawa z dn. 06.09.2001 r. o transporcie drogowym
- Ustawa z dn. 20.06.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy
Badania psychologiczne przeprowadzane w ramach badań profilaktycznych są wykonywane na podstawie skierowania od lekarza medycyny pracy, który stwierdzi potrzebę wykonania w/w badań w celu określenia zdolności do pracy. Są to najczęściej stanowiska wymagające pełnej sprawności psychomotorycznej:
- operatorzy maszyn i urządzeń np. operator wózka widłowego
- kierowcy pojazdów kat. B, którzy w ramach obowiązków służbowych poruszają się pojazdem
Podstawa prawna:
- Dz.U.96.62.287 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej. (Dz. U. z dnia 1 czerwca 1996 r.).
- Operator: Na podstawie wcześniejszych przepisów z Dziennika Ustaw nr 69 z dnia 25.04.1996 – określa się czynniki szkodliwe lub warunki uciążliwe zgodne z którymi operator zobligowany jest do przeprowadzenia badań sprawności psychotechnicznej.
- WYKAZ RODZAJOW PRAC WYMAGAJACYCH SZCZEGOLNEJ SPRAWNOSCI PSYCHOFIZYCZNEJ